چک ولو و اهمیت آن در سیستم های مختلف

چک ولو در سیستم تبرید

چک ولو یا همان شیر یک‌ طرفه از جمله شیرآلات سردخانه مهم و با ارزش در سیستم تبرید است. این قطعه وظیفه دارد از بازگشت سیال به عقب جلوگیری نماید. در واقع با کمک این قطعه، جهت جریان سیال کنترل می‌شود و سیال صرفاً به سمت جلو حرکت خواهد کرد.

اهمیت حضور این قطعه زمانی مشخص می‌شود که بدانیم بازگشت سیال می‌تواند به پمپ‌ها، کمپرسورها یا سایر تجهیزات موجود در صنایع صدمه بزند و کل عملکرد سیستم را مختل کند. در ادامه بیان می‌کنیم کار چک ولو چیست و چگونه به وظیفه خود رسیدگی می‌کند.

عملکرد چک ولو چگونه است؟

عملکرد اصولی چک ولو به اختلاف فشار سیکل وابسته خواهد بود. در واقع این شیر یک طرفه برای باز و بسته شدن به سایر محرک‌ها از جمله دست انسان یا نیروی الکتریکی نیاز نخواهد داشت. زمانی که فشار ورودی به اندازه کافی زیاد نباشد و یا فشار در سمت خروجی این شیر بیشتر باشد، دریچه بسته خواهد شد.

انواع چک ولو

حال که با وظیفه‌ی چک ولو آشنا شدیم، خوب است بدانید که با توجه به کاربردهای گوناگون این شیر در صنایع مختلف، انواع متعددی از آن طراحی و تولید شده است. برخی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع چک ولو صنعتی عبارت‌اند از:

چک ولو مهره‌ای

چک ولو مهره‌ای از جمله انواع شیرهای یک‌ طرفه است که از طریق دنده‌ها به لوله‌ها متصل می‌گردد. این نوع از شیرهای یک‌طرفه، نصب آسانی دارند و برای سیستم‌هایی با فشار پایین تا متوسط مناسب خواهند بود. عموماً چک ولو مهره‌ای با حرکت دیسک داخل محفظه که بر اثر تغییر فشار سیال باز و بسته می‌شود، وظیفه خود را انجام می‌دهد.

 چک ولو جوشی

عموماً از چک ولو جوشی برای اتصال به لوله‌های جوشی استفاده می‌شود و در فشارهای بالا یا شرایط محیطی سخت‌ کاربرد خواهد داشت. این نوع از چک ولو مقاوم‌تر از چک ولو مهره‌ای بوده و از آن در صنایع سنگین استفاده می‌گردد. برای به کار بردن آن لازم است تجهیزات خاصی داشته باشید و زمان بیشتری نیز صرف نمایید. اضافه کنیم قیمت چک ولو جوشی از دیگر چک ولو بیشتر خواهد بود.

اجزای مختلف شیر یک طرفه

اجزای چک ولو یا شیر یک طرفه

این قطعه نیز همانند سایر قطعات از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در ادامه بیان می‌کنیم اجزای تشکیل شده چک ولو چیست.

بدنه چک ولو (Body)

اصلی‌ترین قسمت شیر که تمامی اجزا در آن قرار گرفته‌اند، بدنه است. عموماً جنس بدنه از فولاد، چدن، برنز و یا استیل ساخته می‎شود و می‌تواند فشار و دمای بالای سیال را تحمل کند.

دیسک (Disc)

دیسک، قطعه متحرکی است که سبب می‌شود جریان سیال به یک جهت حرکت نماید و جهت مخالف آن را مسدود می‌کند. عموماً حرکت دیسک بر اثر فشار جریان صورت می‌گیرد.

سیت (Seat)

سیت، سطح حلقه‌ای کل داخل بدنه است که دیسک هنگام بسته شدن روی آن قرار می‌گیرد و آب‌بندی ایجاد می‌کند. با کمک این امر از برگشت و نشت جریان جلوگیری می‌گردد.

فنر (Spring)

در برخی مدل‌ها، به‌ویژه در شیرهای پیستونی، از یک فنر برای بازگرداندن پیستون به وضعیت بسته استفاده می‌شود. این فنر با اعمال نیروی معکوس، اطمینان حاصل می‌کند که شیر در صورت کاهش یا معکوس شدن جریان، بلافاصله بسته شود.

آهنربا (Magnet)

در برخی شیرهای خاص، به‌جای فنر از آهنربای دائمی جهت نگهداری دیسک در وضعیت بسته استفاده می‌شود. این روش در مدل‌هایی مانند (Danfoss NRV) رایج است و به عملکرد سریع و دقیق شیر کمک می‌کند.

برندهای معتبر چک ولو

شرکت‌های معروف زیادی هستند که شیر یک‌ طرفه را تولید می‌کنند و از کیفیت مطلوبی نیز برخوردار هستند. در ادامه به برخی از این شرکت‌ها اشاره می‌کنیم.

کستل (Castel)

شرکت کستل از جمله برندهای مطرح ایتالیایی است که در زمینه تولید تجهیزات برودتی فعالیت می‌کند. شیرهای یک‌طرفه تولیدی این کشور از کیفیت بالایی برخوردار بوده و پرکاربرد هستند. وجود ویژگی‌هایی همچون کیفیت ساخت بالا، دقت در آب‌بندی و مقاومت در برابر فشار و دمای بالا سبب شده چک ولو کستل و سایر محصولات تولیدی این برند، محبوبیت زیادی داشته باشند.

 دانفوس (Danfoss)

Danfoss نیز از جمله بزرگترین و نیز شناخته‌شده‌ترین برندهای دانمارکی است. این برند در حوزه تجهیزات کنترل جریان، فعالیت می‌نماید. شیرهای تولیدی این برند در تهویه، تبرید و ... کاربرد دارند. وجود دقت بالا در ساخت، کیفیت مناسب و عمر مصرفی بالا سبب شده قطعات این برند از جمله چک ولو دانفوس مورد تأیید متخصصان باشند.

کاربردهای چک ولو

از چک ولوها در صنایع‌ مختلفی همچون نفت‌وگاز، صنایع شیمیایی، آب‎وفاضلاب و ... استفاده می‌شود و کاربردهای مختلفی خواهند داشت. یکی از بارزترین کاربردهای این قطعات استفاده از آن‌ها در سیستم‌های تبرید است. در این محل‌ها شیرهای یک‌طرفه می‌توانند جریان مناسب مبرد را حفظ کنند و از بازگشت آن‌ها جلوگیری نمایند. در نتیجه این امر، کارایی سیستم افزایش یافته و طول عمر سیستم موردنظر ارتقا پیدا می‌کند.

نکات مهم در انتخاب چک ولو

هنگام انتخاب چک ولو برای پروژ‎ه‌های صنعتی لازم است به نکاتی توجه نمایید و مطابق با آن‌ها ابزارهای مناسبی خریداری نمایید. در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

  1. حتماً قطعات مورد نیاز خود را از برندهای معتبر خریداری نمایید. با این اقدام می‌توانید قطعاتی داشته باشید که از کیفیت خوبی برخوردار بوده و عمر مصرفی مناسبی دارند. برندهایی که در تولید و توسعه چک ولو سابقه دارند، می‌توانند ابزارهای مناسب‌تری را ارائه دهند.
  2. بهتر است بسته به نوع لوله‌کشی و نیز شرایط نصب، بین انواع چک ولوها نوع مناسب را خریداری نمایید.
  3. دقت کنید چک ولو باید با قطر لوله و میزان جریان عبوری متناسب باشد. ازاین‌رو لازم است حتماً اندازه مناسب را تهیه نمایید. اگر چک ولو سایز نادرستی داشته باشد باعث افت فشار خواهد شد.
  4. جنس بدنه شیر باید با نوع سیال، فشار و نیز دمای کاری سیستم سازگار باشد. عموماً در سیستم‌های تبرید از چک ولوهای برنجی استفاده می‌شود.
  5. چک ولو باید در برابر برگشت جریان کاملا آب‌بند باشد تا بتواند از برگشت سیال جلوگیری کند. برای این منظور هنگام خرید چک ولو لازم است به نرخ نشتی آن دقت شود.

نحوه نصب و نگهداری شیر یک طرفه

نقشه سیستم تبرید

برای نصب و نگهداری از این قطعه می‌توانید از دستورالعمل‌های زیر کمک بگیرید.

  1. قبل از نصب، حتماً جریان مشخص شده روی بدنه شیر را بررسی نمایید و ابزار را مطابق با آن وصل کنید. اگر خلاف جهت قطعه را نصب کنید، عملکرد آن را مختل خواهید کرد.
  2. بهتر است شیر یک‌طرفه در نزدیکی تجهیزاتی نصب شود که نیاز به محافظت دارند. جهت نصب شیر باید با جهت صحیح جریان سیال هم‌سو باشد تا بتواند به‌درستی از برگشت جریان جلوگیری کند.

  3. لوله‌های متصل به چک ولو باید تراز باشند. با این امر از اعمال تنش‌های مکانیکی به شیر، جلوگیری می‌گردد. اضافه کنیم این تنش‌ها می‌توانند باعث ترک‌خوردگی یا نشتی شوند.
  4. بهتر است هنگام اتصال شیر یک‌ طرفه مهره‌ای یا جوشی، از ابزار مناسب استفاده نمایید و از اعمال نیروی اضافی خودداری کنید. با این کار به بدنه یا رزوه‌های شیر آسیب نخواهید رساند.
  5. اگر سیال حاوی ذرات جامد است، بهتر است پیش از نصب چک ولو از فیلتر استفاده کنید تا به دیسک و نشیمنگاه شیر آسیب وارد نشود.
  6. پس از نصب شیر، سیستم جریان سیال را روشن نمایید و عملکرد چک ولو را بررسی کنید. با این کار مطمئن می‌شوید شیر یک ‌طرفه در برابر برگشت جریان بسته می‌شود.

چرا خرید از ما؟

ما در کالا سرد آسیا، به‌عنوان مرجع تخصصی در زمینه عرضه انواع قطعات و تجهیزات برودتی، از جمله فروش چک ولو، توانسته‌ایم باکیفیت‌ترین محصولات را با مقرون‌به‌صرفه‌ترین قیمت‌ها ارائه دهیم. با خرید چک ولو از ما، از مزایای زیر بهره‌مند خواهید شد:

  1. وجود تنوع بالا در انواع و سایزهای چک ولو که سبب می‌شود به راحتی بتوانید قطعه مورد نظر خود را خریداری کنید.
  2. وجود مشاوره رایگان فنی برای انتخاب دقیق و بهینه که به شما کمک می‌کند قطعه‌ای خریداری کنید که کاربردی باشد.
  3. ارسال سریع به سراسر کشور که موجب می‌گردد تمامی بسته‌های سفارشی درب منزل تحویلتان گردد.
  4. تمامی محصولات عرضه شده در کالا سرد با گارانتی اصالت کالا و پشتیبانی پس از فروش عرضه می‌شوند تا بتوانید با اطمینان قطعه مورد نظرتان را خریداری کنید.
  5. ما در کالاسرد آسیا با برندهای معتبر جهانی و داخلی همکاری داریم. ازاین‌رو می‌توانید از میان برندهای معتبر موجود بهترین را انتخاب کنید.