همه چیز درباره گاز R134 که باید بدانید!

گاز R134 که با نام‌های گاز R134a یا گاز مبرد R134a نیز شناخته می‌شود، یکی از پرکاربردترین گازهای برودتی در سیستم‌های تهویه مطبوع، کولر خودروها، چیلرها، یخچال‌ها و سردخانه‌های بالای صفر است. این مبرد به دلیل ویژگی‌هایی مثل سازگاری با محیط زیست (ODP = 0)، راندمان مناسب و ایمنی بالا، جایگزین محبوبی برای گازهای قدیمی مثل R12 و R22 شده است.

در این صفحه از سایت کالاسرد، با بررسی کامل مشخصات فنی، سازگاری با کمپرسور، روغن و شیر انبساط، برندهای موجود، قیمت‌ها و نکات ایمنی، به شما کمک می‌کنیم تا با اطمینان کامل، بهترین گاز R134 متناسب با نیازتان را انتخاب کنید.

 

معرفی گاز R134 / R134a

گاز R134a که با نام علمی 1,1,1,2-Tetrafluoroethane شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین و ایمن‌ترین گازهای مبرد در دنیا است. این گاز در گروه HFCها (Hydrofluorocarbons) قرار دارد و به عنوان جایگزین مستقیم گاز R12 توسعه داده شد.

در حال حاضر، گاز R134 به‌طور گسترده در سیستم‌های برودتی مانند کولر خودروها، چیلرهای تهویه مطبوع، یخچال‌های خانگی و فروشگاهی و سردخانه‌های بالای صفر استفاده می‌شود.

 

ویژگی‌های کلیدی گاز R134

  • بی‌بو و بی‌رنگ
  • غیر قابل اشتعال و غیر سمی در شرایط نرمال
  • سازگار با محیط زیست (ODP = 0 بدون تخریب لایه اوزون)
  • فشار عملکرد متوسط (مناسب برای سیستم‌های فشار پایین تا متوسط)
  • عملکرد پایدار در دمای بالای صفر
  • به‌خوبی با روغن‌های POE و PAG کار می‌کند (بسته به کاربرد)

مشخصات فنی گاز R134a

گاز مبرد R134a به دلیل خواص ترمودینامیکی پایدار، فشار عملیاتی متوسط و ایمنی بالا، در بسیاری از سیستم‌های برودتی خانگی و صنعتی به‌عنوان یک مبرد مطمئن و محبوب شناخته می‌شود. در ادامه، مشخصات فنی کلیدی این گاز را مشاهده می‌کنید:

 

ویژگی

مقدار تقریبی

فرمول شیمیایی

C₂H₂F₄ (1,1,1,2-Tetrafluoroethane)
نوع مبرد

HFC (Hydrofluorocarbon)

نقطه جوش (Boiling Point)

-26.3 °C

دمای بحرانی

101.1 °C

فشار تبخیر در 5+ درجه

حدود 22 psi

فشار کندانس در 40 درجه

حدود 118 psi

چگالی در حالت مایع

1207 kg/m³ (در دمای 25 درجه)
ضریب انتقال حرارت

متوسط

GWP (پتانسیل گرمایش جهانی)

1430
ODP (تخریب لایه اوزون)

0

وضعیت اشتعال‌پذیری

غیر قابل اشتعال (Class A1 ASHRAE)
سمی بودن

غیر سمی در شرایط نرمال

 

نکات مهم برای کاربران فنی

  • فشار متوسط R134a باعث می‌شود که کمپرسورها و لوله‌کشی‌ها نیاز به مقاومت بسیار بالا نداشته باشند، که این موضوع در هزینه ساخت و نگهداری سیستم تأثیر مثبتی دارد.
  • GWP بالا (1430) نشان می‌دهد که این گاز از نظر اثرات گلخانه‌ای، دوستدار محیط زیست نیست اما هنوز هم در بسیاری از کشورها از جمله ایران، کاملاً مجاز و پرمصرف است.
  • به دلیل دمای جوش مناسب، R134a برای سیستم‌های سرمایش با دمای بالای صفر (مثلاً یخچال و کولر خودرو) بسیار ایده‌آل است، اما برای کاربردهای دمای پایین (مثل تونل انجماد) توصیه نمی‌شود.

 

بسته‌بندی‌ها و برندهای گاز R134 در بازار ایران

گاز R134a در بازار ایران در بسته‌بندی‌های مختلفی عرضه می‌شود تا کاربران با توجه به نوع مصرف خود، انتخاب بهینه‌تری داشته باشند:

  • کپسول یک کیلویی

گاز r134 یک کیلویی در بسته‌بندی کوچک و سبک برای شارژ کولر خودرو، تست نشتی یا سرویس‌های سبک و موقت کاربرد دارد. معمولاً با والو پیچی عرضه می‌شود و برای تعمیرکاران سیار گزینه مناسبی است.

  • کپسول سه کیلویی

گاز r134 سه کیلویی انتخاب محبوب برای استفاده‌های نیمه‌حرفه‌ای است. اگر در زمینه تعمیرات خودرو یا یخچال فعالیت دارید، این سایز هم حمل‌ونقل آسانی دارد و هم به‌صرفه‌تر از مدل‌های کوچکتر است.

  • کپسول صنعتی 13.6 کیلویی (کپسول بزرگ)

این مدل برای شارژ سردخانه، چیلر، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و واحدهای صنعتی طراحی شده است. اغلب برندهای معتبر این سایز را با شیر اطمینان و بسته‌بندی مقاوم ارائه می‌دهند. بهترین گزینه برای مصارف پرحجم و حرفه‌ای است.

 

برندهای معتبر گاز R134a در ایران

برای انتخاب مطمئن، آشنایی با برندهای فعال در بازار بسیار مهم است. در جدول زیر، تعدادی از برندهای شناخته‌شده گاز R134 را با ویژگی‌ها و مبدا تولید آن‌ها مشاهده می‌کنید:

 

برند

کشور سازنده

ویژگی‌ها و نکات کلیدی

Isecon (ایسکون)

چین

خلوص بالا، کیفیت صنعتی، اقتصادی و پرمصرف

Floron (فلورون)

هند

محبوب در سردخانه‌ها، کیفیت پایدار، بسته‌بندی مستحکم

Rime (رایم)

چین

مناسب برای خودرو و یخچال، اقتصادی و فراوان

Sabcotec (صابکوتک)

ایران

تولید داخلی، گزینه مقرون‌به‌صرفه با کیفیت خوب

JH 

چین

مصرف عمومی، انتخابی مناسب برای تعمیرگاه‌ها

Honeywell

آمریکا / وارداتی

کیفیت ممتاز، قیمت بالا، خلوص تضمین‌شده

Alpha

وارداتی

پرکاربرد در سیستم‌های حرفه‌ای، راندمان بالا

 

در کالا سرد آسیا تمامی برندها با ضمانت اصالت، تاریخ تولید معتبر و مشاوره تخصصی پیش از خرید ارائه می‌شوند.

 

کمپرسورهای سازگار با R134a

گاز R134a در سیستم‌هایی با فشار عملیاتی متوسط استفاده می‌شود؛ بنابراین کمپرسورهایی که با این فشار سازگار هستند، بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند. مهم‌ترین انواع کمپرسور سازگار با این مبرد عبارتند از:

 

نوع کمپرسور

سازگاری با R134a توضیحات کاربردی
پیستونی (Reciprocating) کامل

رایج‌ترین نوع در یخچال‌ها و کولر خودرو

اسکرال (Scroll)

عالی مناسب برای چیلرهای مسکونی و صنعتی
روتاری (Rotary) با ملاحظات

در برخی یخچال‌های فروشگاهی؛ نیاز به روغن دقیق

اسکرو (Screw)

در مدل خاص در چیلرها و سردخانه‌های بالای صفر حرفه‌ای
DC Inverter در کولر خودروهای جدید

صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کنترل دور موتور

نکته مهم: هنگام جایگزینی R134a در سیستم‌های قدیمی (مثلاً از R12)، باید روغن کمپرسور به POE یا PAG مناسب تغییر یابد، چون روغن‌های معدنی با این گاز ناسازگارند.

 

شیر انبساط‌های مناسب برای گاز R134a

انتخاب شیر انبساط متناسب با نوع گاز و فشار عملکردی سیستم، نقش مهمی در راندمان سرمایش و جلوگیری از برگشت مایع به کمپرسور دارد. انواع شیرهایی که با گاز R134 به‌خوبی کار می‌کنند:

 

نوع شیر انبساط

تولیدکننده

شیر انبساط ترموستاتیک (TXV)

Danfoss

شیر انبساط الکترونیکی (EEV)

Danfoss

شیرهای انبساط سری MW

Alco

اگر در حال ارتقاء یا تغییر گاز سیستم هستید، بهتر است ظرفیت و نوع شیر انبساط حتماً بررسی و تنظیم شود تا از نوسانات فشار و آسیب به کمپرسور جلوگیری گردد.

 

روغن‌های سازگار با گاز R134a

انتخاب روغن مناسب در کنار گاز مبرد، تأثیر مستقیم در عملکرد، طول عمر و سلامت کمپرسور دارد. گاز R134a با روغن‌های معدنی سازگاری ندارد؛ بنابراین هنگام نصب یا جایگزینی این گاز، نوع روغن باید به‌درستی انتخاب و جایگزین شود.

 

نوع روغن

سازگاری موارد مصرف
POE (Polyol Ester) بله

مناسب برای یخچال، چیلر، سردخانه، تجهیزات صنعتی

PAG (Polyalkylene Glycol)

بله مخصوص کمپرسور کولر خودرو
روغن معدنی (Mineral Oil) خیر

فقط برای سیستم‌های قدیمی R12 – ناسازگار با R134a

 

توصیه می‌شود سیستم‌هایی که قبلاً با R12 یا R22 کار می‌کرده‌اند، هنگام جایگزینی گاز با R134a، کاملاً شستشو داده شده و روغن آن‌ها به POE یا PAG مناسب تغییر داده شود.

نکات مهم در انتخاب روغن

  • POE روغن استاندارد برای R134a در سیستم‌های ثابت (یخچال، چیلر، سردخانه) است.
  • در کولر خودرو، حتماً از PAG مخصوص همان نوع کمپرسور استفاده شود (مثلاً PAG 46 یا PAG 100).
  • روغن باید خشک، تازه و بدون جذب رطوبت باشد؛ رطوبت باعث اسیدی شدن روغن و خوردگی داخلی سیستم می‌شود.

 

نکات ایمنی و نگهداری گاز R134a

اگرچه گاز R134a در دسته مبردهای غیرقابل اشتعال و کم‌خطر قرار می‌گیرد، اما رعایت نکات ایمنی هنگام حمل، ذخیره‌سازی و شارژ سیستم ضروری است. نادیده گرفتن این موارد می‌تواند باعث آسیب به تجهیزات یا حتی سلامتی کاربران شود.

 

موارد ایمنی در استفاده از گاز R134a

  • تنفس مستقیم مبرد ممنوع است. در صورت نشت در فضای بسته، گاز می‌تواند اکسیژن را جابه‌جا کرده و باعث خفگی شود.
  • از حرارت و منابع جرقه‌زا دور نگه دارید. R134a در حالت عادی غیرقابل اشتعال است، اما در دماهای بالا (بالای 250 °C) ممکن است تجزیه شده و گازهای سمی مانند فلوراید تولید کند.
  •  در فضای دارای تهویه مناسب استفاده شود. خصوصاً هنگام شارژ یا تخلیه گاز.
  • هرگز کپسول را وارونه شارژ نکنید، مگر سیستم برای دریافت مایع طراحی شده باشد.
  • از تجهیزات مخصوص R134a استفاده کنید. مانند شیلنگ‌ها، گیج فشار و رابط‌های شارژ با رنگ آبی روشن یا استاندارد R134.

 

نکات نگهداری گاز R134a

  • کپسول‌ها باید در فضای خشک و خنک، دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شوند.
  • از نگهداری کپسول در صندوق عقب خودرو یا فضای داغ خودداری شود.
  • درپوش و شیر اطمینان باید همیشه سالم باشد تا در برابر ضربه یا نشتی محافظت کند.
  • به تاریخ تولید و انقضا توجه کنید. استفاده از گاز تاریخ‌گذشته ممکن است باعث کاهش عملکرد یا آسیب به سیستم شود.
  • در صورت نیاز به انبار طولانی‌مدت، کپسول را در حالت ایستاده روی سطح پایدار قرار دهید.

 

قیمت گاز R134a

قیمت گاز R134a تحت تأثیر عواملی مانند نوع بسته‌بندی، برند، وزن خالص گاز، نوسانات بازار ارز و اصالت کالا تعیین می‌شود. به‌صورت تقریبی:

  • کپسول یک کیلویی R134: بین 500 تا 800 هزار تومان
    • کپسول سه کیلویی R134: بین 1/3 تا 2 میلیون تومان
    • کپسول صنعتی 13.6 کیلویی: بین 4 تا 8 میلیون تومان

قیمت نهایی به برند و گواهی اصالت محصول وابسته است. پیشنهاد می‌شود پیش از خرید با کارشناسان کالا سرد مشورت کنید.

 

خرید گاز R134 از کالا سرد آسیا

در شرکت کالا سرد آسیا تلاش کرده‌ایم تا فرآیند خرید گازهای مبرد از جمله R134 را شفاف، مطمئن و سریع کنیم. شما می‌توانید:

  1.  از میان برندهای مختلف، وزن مناسب را انتخاب کنید.
  2. مشخصات، اصالت و تاریخ تولید محصول را بررسی نمایید.
  3. به‌صورت آنلاین سفارش دهید یا برای مشاوره فنی رایگان با پشتیبانی تماس بگیرید.
  4. کالا را درب محل، با ارسال سریع و بسته‌بندی ایمن تحویل بگیرید.

مزایای خرید از کالاسرد:

  • تضمین اصالت برند و گاز
  • ارائه مشاوره تخصصی پیش از خرید
  • پشتیبانی فنی پس از خرید
  • ارسال فوری به سراسر کشور
  • امکان ثبت سفارش عمده برای سردخانه‌داران، تعمیرکاران و نمایندگی‌ها

اگر به روغن کمپرسور، شلنگ شارژ، شیر سرویس یا تجهیزات مکمل نیاز دارید، می‌توانید همه موارد را از طریق کالا سرد تهیه کنید.